Witaj,
W tym odcinku Francuskarni chciałabym oddać hołd legendarnemu francuskiemu piosenkarzowi armeńskiego pochodzenia, aktorowi, kompozytorowi, tekściarzowi, który odszedł od nas kilka dni temu w wieku 94 lat. Charles Aznavour do piosenki francuskiej wniósł rewolucyjny powiew utworami, które w sposób realistyczny i bez upiększeń opisywały czasy, w których żył.
W tym odcinku podcastu dowiesz się, czemu kariera Aznavour’a nie była przez długi czas usłana różami, dlaczego piosenki Aznavoura są wciąż popularne nie tylko we Francji, ale na całym świecie. No i oczywiście będziesz mieć okazję przypomnieć sobie lub jeśli nie znasz, poznać fragmenty kilku największych przebojów tego niezwykłego artysty. Na koniec jak zwykle powtórzymy 10 słówek lub zwrotów z tego odcinka podcastu.
Do przygotowania tego odcinka Francuskarni zainspirowały mnie artykuły, które ukazały się w prasie francuskojęzycznej po śmierci artysty. Linki do nich wraz z transkrypcją odcinka znajdziesz jak zawsze na stronie francuskarnia.pl.
Posłuchaj podcastu:
Zrób ćwiczenia:
Kliknij na biały przycisk “COMMENCER LE MODULE”.
Linki do artykułów:
Charles Aznavour, mort d’un précurseur du métissage musical, Le Monde
Mort de Charles Aznavour après une longue et belle vie de bohème, Le Figaro
Aznavour savait parler des vraies gens, de la vraie vie, La Croix
Charles Aznavour : le monstre sacré de la chanson nous a quittés, Le Point
Podcast do czytania- transkrypcja odcinka:
Charles Aznavour- trudne początki wielkiej kariery.
Charles Aznavour urodził się w Paryżu 22 maja 1924 roku i od małego pociągała go scena. Uczęszczał na zajęcia teatralne dla dzieci i zadebiutował na deskach teatru (il a fait ses débuts sur les planches) oraz w produkcji kinowej „La Guerre des gosses” (Wojna dzieciaków) w wieku 9 lat. W wieku 17 lat występował już w teatrze, ale jego prawdziwą pasją stało się pisanie (l’écriture). Jego pierwsze piosenki wykonywane były przez innych (ses premières chansons sont interprétées par les autres): Juliette Greco, Édith Piaf, Marcel Amont, Mireille Mathieu, Johnny Hallyday, Sylvie Vartan…. To właśnie Aznavour jest autorem tekstu piosenki „Plus bleu que tes yeux” (Bardziej niebieskie niż Twoje oczy) wykonywanej przez Édith Piaf. Przypomnijmy ją sobie.
MUZYKA:
« Plus bleu que le bleu de tes yeux, Je ne vois rien de mieux, Même le bleu des cieux. » (Bardziej niebieskie niż błękit Twoich oczu, nie widzę nic, co byłoby lepsze, nawet błękit niebios).
Początki piosenkarskiej kariery Charles’a były niezwykle trudne. Niski i chudzielec (petit et maigrichon) w żaden sposób nie odpowiadał ówczesnym kanonom, w które należało się wpisać, żeby odnieść sukces w piosence, a zwłaszcza piosence miłosnej. Szczególnie jego głos o zachrypniętym brzmieniu (au timbre voilé) wzbudzał niechęć i żarty. Charles Aznavour latami znosił kpiny, ostrą krytykę i gwizdy (moqueries, rebuffades, sifflets). Artysta mówi: „Wyobraźcie sobie, że przeżyłem 17 lat nieustannej klapy!” (Songez que j’ai vécu dix-sept ans de bides non-stop !) I jeśli udało mi się zostać kimś, to dzięki 17 latom zapamiętałej pracy, walkom, biedzie i zwątpieniu. (Et si je suis arrivé à être quelqu’un, c’est grâce à dix-sept ans de travail acharné, de luttes, de misère et de découragement). Cud wydarzył się pewnego wieczoru na koncercie w Maroku, kiedy to widzowie wiwatowali na stojąco nie pozwalając Aznavourowi opuścić sceny.
Charles Aznavour- bard codziennego życia zwykłych ludzi.
Bertrand Dicale krytyk muzyczny tak mówi o artyście: „Aznavour mówi o Tobie, o mnie, o wszystkich. Z nim nie ma mowy o idealnym rycerzu uprowadzającym idealną pasterkę na idealnym koniu… Jesteśmy jacy jesteśmy, niezbyt piękni, nie mamy samych zalet. Niesiemy ze sobą frustracje, urazy, porażki. Kochamy pieniądze, pijemy za dużo nie mając mocnej głowy.” (Aznavour parle de vous, de moi, de tout le monde. Avec lui pas de chevalier idéal emmenant une bergère idéale sur un cheval idéal… On est comme on est, pas très beaux, on n’a pas que des qualités. On porte des frustrations, des rancunes, des échecs. On aime l’argent, on boit trop alors qu’on ne tient pas l’alcool.).
Aznavour potrafi nam opowiedzieć o prawdziwych ludziach i ich życiu. Na przykład piosenka „Tu t’laisses aller” (Możesz sobie pójść) opowiada niezwykle banalną historię pary, która się kochała, ale ona przytyła (elle a grossi), on jest spity i sfrustrowany (il est ivre et frustré), mówi o niej źle…nie ma tu miejsca na romantyzm. Posłuchajmy:
MUZYKA:
„Ah! tu es belle à regarder
Tes bas tombant sur tes chaussures
Et ton vieux peignoir mal fermé
Et tes bigoudis quelle allure
Je me demande chaque jour
Comment as-tu fait pour me plaire
Comment ai-je pu te faire la cour ?
Et l’aliéner ma vie entière
Comm’ça tu ressembles à ta mère
Qu’à rien pour inspirer l’amour”
Odnajdziemy w tym utworze obraz zaniedbanej kobiety- w wałkach na głowie, w niedopiętym szlafroku, podobnej do swojej matki, w żaden sposób nie pociągającej już swojego męża.
W utworze „Désormais” (Odtąd) odnajdziemy siłę i moc, które dają odwagę, ale piosenka opowiada o parze, która się rozwodzi i której życie nie będzie już nigdy takie samo. Posłuchajmy fragmentu piosenki:
MUZYKA:
« Désormais
Les gens nous verrons l’un sans l’autre
Désormais
Nous changerons nos habitudes
Et ces mots que je croyais nôtres
Tu les diras dans d’autres bras
Désormais
Je garderai ma porte close
Désormais
Enfermé dans ma solitude
Je traînerai parmi les choses
Qui parleront toujours de toi »
Utwór « La Mamma » opowiada o śmierci, a „Mes emmerdes” jest hymnem pięćdziesięciolatków opowiadającym o trudnych, ale zarazem i pięknych momentach życia. Posłuchajmy:
MUZYKA:
« J’ai travaillé
Des années
Sans répit
Jour et nuit
Pour réussir (eh, oui)
Pour gravir (oh, oui)
Les sommets
En oubliant
Souvent dans
Ma course contre le temps
Mes amis, mes amours, mes emmerdes. »
Aznavour zdaniem Bertrand Dicale wyniósł na piedestał coś bardzo francuskiego, a mianowicie nostalgię, bo mówienie o przeszłości z melancholią jest bardzo francuskie. Posłuchajmy refrenu utworu „Les feuilles mortes” (Martwe liście), który opowiada historię miłości, w której samo życie po cichu, bez słowa, niepostrzeżenie oddala ukochanych od siebie.
MUZYKA:
« C’est une chanson qui nous ressemble.
Toi, tu m’aimais et je t’aimais
Et nous vivions tous deux ensemble,
Toi qui m’aimais, moi qui t’aimais.
Mais la vie sépare ceux qui s’aiment,
Tout doucement, sans faire de bruit
Et la mer efface sur le sable
Les pas des amants désunis. »
Charles Aznavour artysta kompletny i ponadczasowy.
Charles Aznavour napisał słowa do 600 piosenek, a do 400 skomponował muzykę. Jego kariera miała wymiar międzynarodowy- triumfował w Stanach Zjednoczonych, w Niemczech, Włoszech, Hiszpanii, nie tylko ze względu na uniwersalność i ponadczasowość swoich tekstów, ale też dlatego że śpiewał nie tylko po francusku, ale również w innych językach. W 1966 roku występując w nocnym klubie „Le Flamingo” w Las Vegas otrzymał tę samą gażę (le même cachet) co Frank Sinatra. Napisał przebój (il a écrit un tube) zatytułowany „She” (ona), który odniósł sukces tylko w krajach anglosaskich. Jednak to Aznavour był artystą, którego muzyka najlepiej się sprzedawała w obszarze francuskojęzycznym.
„Nie jestem stary, jestem w podeszłym wieku. To nie to samo.” (Je ne suis pas vieux, je suis âgé. Ce n’est pas pareil.) – żartował Aznavour koncertując w wieku 90 lat nieprzerwanie na światowych scenach, a do tego angażując się w bieżące sprawy swojego kraju- między innymi wspierając migrantów, którzy przypominali mu rodziców, którzy też niegdyś przybyli do Francji z Armenii i sami ukrywali w czasie II Wojny Światowej Żydów i Armeńczyków w swoim skromnym paryskim mieszkaniu.
Ten odcinek podcastu chciałabym zakończyć najbardziej chyba znanym utworem Aznavoura „La Bohème”(Bohema). Posłuchajmy jego fragmentu wspominając i żegnając tego charyzmatycznego artystę, ale nie jego muzykę, bo wierzę, że pozostanie na zawsze ponadczasowa.
MUZYKA:
« Je vous parle d’un temps
Que les moins de vingt ans
Ne peuvent pas connaître
Montmartre en ce temps-là
Accrochait ses lilas
Jusque sous nos fenêtres
Et si l’humble garni
Qui nous servait de nid
Ne payait pas de mine
C’est là qu’on s’est connu
Moi qui criait famine
Et toi qui posais nue
La bohème, la bohème
Ça voulait dire
On est heureux
La bohème, la bohème
Nous ne mangions qu’un jour sur deux ».
Powtórzenie wybranych słówek i zwrotów.
No i na koniec jeszcze tradycyjnie przygotowałam dla Ciebie 10 zwrotów lub słówek z tego odcinka podcastu, które spróbujemy wspólnie ubrać w zdanie. Najpierw usłyszysz słówko w języku polskim, potem w języku francuskim, a następnie zdanie w języku polskim do przetłumaczenia na język francuski. Zaczynamy?
- debiutować- faire ses débuts, débuter
Zadebiutował w filmie.
Il a fait ses débuts dans un film.
- wykonywać czyjąś piosenkę- interpréter une chanson
Magda wykonała piosenkę Édith Piaf.
Magda a interprété une chanson d’ Édith Piaf.
- głos o zachrypniętym brzmieniu- la voix au timbre voilé
Jego głos o zachrypiętym brzmieniu jest bardzo zmysłowy.
Sa voix au timbre voilé est très sensuelle.
- klapa, fiasko, porażka- un bide
Sztuka okazała się klapą.
La pièce a fait un bide.
- być pijanym- être ivre
Jest kompletnie pijany.
Il est complètement ivre.
- gaża, honorarium artysty- le cachet
Honorarium tego aktora jest olbrzymie.
Le cachet de cet acteur est énorme.
- przebój- un tube
To był przebój lata.
C’était le tube de l’été.
- być w podeszłym wieku- être âgé,e
On jest w podeszłym wieku, ale nie czuje się stary.
Il est âgé mais il ne se sent pas vieux.
- kpina, żart- une moquerie
Ten żart był naprawdę złośliwy.
Cette moquerie était vraiment méchante.
- nie mieć mocnej głowy, być nieodpornym na alkohol- ne pas tenir l’alcool
On pije za dużo nie mając mocnej głowy.
Il boit trop alors qu’il ne tient pas l’alcool.
Dziękuję Ci bardzo za wysłuchanie tego odcinka podcastu. Mam nadzieję, że przybliżył Ci trochę twórczość i postać Charles’a Aznavoura, a przywołane utwory sprawiły Ci przyjemność i zachęciły do posłuchania innych piosenek tego artysty. Na stronie francuskarnia.pl znajdziesz ćwiczenie do tego odcinka podcastu polegające na uzupełnieniu ze słuchu brakujących słów jednej z piosenek Charles’a Aznavoura. Znajdziesz tam też link do quizu, w którym możesz sprawdzić swoją znajomość twórczości artysty. Będzie mi niezwykle miło, jeśli dasz mi znać pisząc na adres sylwia@francuskarnia.pl, czy taka forma podcastu Ci się podoba, czy może wolałbyś, żeby we Francuskarni pojawiły się odcinki bardziej praktyczne- na przykład poświęcone całkowicie francuskim zwrotom lub kwestiom gramatycznym? Tymczasem ściskam Cię ciepło, bo za oknami już jesień i do usłyszenia w kolejnym odcinku! Merci beaucoup et à bientôt!