Jak i czy Francuzi obchodzą Walentynki? Poznaj francuskie słownictwo związane z miłością i zakochaniem się.
Cześć!
Ten odcinek „Francuskarni” z racji zbliżających się Walentynek (LA SAINT-VALENTIN) chciałabym poświęcić tematyce miłości. Dowiesz się z niego, co Francuzi myślą o Walentynkach, jak je spędzają oraz z kim w tym roku najchętniej zjedliby kolację w walentynkowy wieczór. Poznasz słownictwo związane z zakochaniem się. Dowiesz się, jak do siebie mówią pieszczotliwie Francuzi i które określenia są bardziej, a które mniej, popularne w zależności od regionu zamieszkania. A na koniec, żeby jeszcze bardziej wprowadzić Cię w walentynkowy nastrój, wybrałam dla Ciebie najpiękniejsze fragmenty trzech kultowych francuskojęzycznych piosenek o miłości. Zapraszam Cię więc serdecznie do wysłuchania tego odcinka do samego końca.
Posłuchaj podcastu:
Linki do artykułów:
Avec qui les Français rêvent-ils de passer la St-Valentin ? (journaldesfemmes.fr)
Les Français et la Saint-Valentin. (newsroom-publicismedia.fr)
Tombez amoureux en cinq expressions. (lefigaro.fr)
Voici le top 5 des surnoms amoureux préférés des Français. (elle.fr)
Podcast do czytania- transkrypcja odcinka:
Jak i czy Francuzi obchodzą Walentynki?
Jak wynika z badań przeprowadzonych w 2017 roku na zlecenie platformy zakupowej MaReduc oraz analiz przeprowadzonych przez agencję badawczą BVA, oraz 3WRégies Francuzi zakochują się średnio 3 razy w życiu. Walentynki świętuje 37% Francuzów, szczególnie 18-24 latkowie (48%). Połowa (52%) Francuzów planuje spędzić walentynki ze swoim współmałżonkiem (le conjoint), w pojedynkę (seul) 22%, zaś 10% z rodziną (en famille). Prezenty walentynkowe 67% Francuzów kupuje po prostu w sklepach.
Lista wymarzonych prezentów Francuzów różni się trochę od listy prezentów, których się spodziewają. Co piąty badany życzyłby sobie otrzymać w prezencie podróż lub wyjazd weekendowy (les voyages et week-end), zabiegi upiększające i poprawiające samopoczucie (les soins de beauté et bien-être) oraz kwiaty (les fleurs) chciałoby otrzymać 15% Francuzów.
Natomiast Francuzi przewidują, że otrzymają na walentynki kwiaty (16%),
(10%) biżuterię (les bijoux) oraz zabiegi kosmetyczne (les soins beauté) (10%). Zdecydowana większość Francuzów, bo aż 79% uważa, że Dzień Św. Walentego to święto czysto komercyjne (la St. Valentin est juste une fête commerciale) i pewnie powiedziałoby o Walentynkach- „C’est ringard !” (To tandetne!) lub „C’est mièvre !” (To pretensjonalne!).
A z kim Francuzi chcieliby spędzić walentynkowy wieczór przy świecach?
Instytut badawczy „Yougov” wraz z „La Fourchette”, pierwszą platformą pozwalającą na rezerwację miejsc w restauracji online, zrealizował w tym roku badanie, z którego wynika, że we Francji 3 na 4 osoby świętują Walentynki. Aż 85% badanych obchodzi 14 lutego w restauracji. I do restauracji właśnie Francuzi wybraliby się najchętniej z Moniką Beluccii (3 miejsce), z Michelle Obamą (2 miejsce), ale prawdziwą faworytką jest Sophie Marceau (1 miejsce). Natomiast z grona Panów zostali wyróżnieni astronauta Thomas Pesquet (3 miejsce), aktor, producent filmowy, scenarzysta Bradley Cooper (2 miejsce) ex aequo z francuskim wokalistą, kompozytorem, autorem tekstów Jean Jacques Goldmanem, ale najbardziej pożądanym partnerem w walentynkowy wieczór okazał się nie kto inny jak Barack Obama (1 miejsce).
Poznaj francuskie słownictwo związane z zakochaniem się i miłością.
A teraz chciałabym opowiedzieć Ci o pochodzeniu 4 zwrotów, które służą w języku francuskim wyrażeniu stanu zakochania się lub są z nim ściśle związane.
- Pierwszy z nich « tomber amoureux/amoureuse de qqn » opisuje w sposób niezwykle obrazowy, co dzieje się z nami, gdy zostaniemy trafieni strzałą amora, która dosłownie zwala nas z nóg, bo czasownik „tomber” oznacza „upadać”, a przymiotnik „amoureux” (zakochany) wyjaśnia powód upadku. Czyli na przykład:
Alice tombe toujours amoureuse de ceux qui ne l’aiment pas.
Alicja zakochuje się zawsze w tych, którzy jej nie kochają. - Kolejny zwrot « avoir le coup de foudre pour quelqu’un » oznaczający zakochać się w kimś od pierwszego wejrzenia jest równie obrazowy, jak poprzedni, bo „le coup de foudre” oznacza uderzenie pioruna, czyli miłość spada na nas w tym przypadku niespodziewanie niczym grom z jasnego nieba.
„Coup de foudre » oznaczające wyładowanie elektryczne pojawiło się prawdopodobnie w XVII wieku i służyło określeniu nieprzyjemnych, a wręcz katastrofalnych w skutkach, okoliczności. No bo „coup” pochodzące od greckiego „kolapsos” oznaczało „soufflet”, czyli „uderzenie w twarz”. Dopiero w drugiej połowie XVIII wieku «coup de foudre» zaczęło być w języku francuskim wiązane z wybuchem nagłej namiętności. Czyli na przykład:
J’ai eu le coup de foudre pour mon collègue.
Zakochałam się od pierwszego wejrzenia w moim koledze z pracy. - Kolejnym zwrotem, takim już trochę bardziej staromodnym i literackim, związanym z uczuciem zakochania się jest „avoir un béguin pour qqn”, czyli mieć słabość do kogoś. W XII wieku w Liège siostry zakonne (les béguines) z zakonu franciszkanek nosiły specjalne nakrycie głowy, rodzaj czepka, nazywanego „un béguin”. W tym samym czasie był w użyciu zwrot «être coiffé de quelqu’un» (dosł. być czesanym przez kogoś), który oznaczał, że jesteśmy na czyjejś łasce (nous sommes à la merci de qqn), jesteśmy od kogoś zależni. Z połączenia czepka Franciszkanek, zakochanych w Bogu więc w pewnym sensie zależnych od niego, i konceptu zależności wyrażonego przez obrazowe «être coiffé de quelqu’un» zrodził się zwrot „avoir un béguin pour qqn” (mieć słabość do kogoś). Czyli na przykład:
J’ai eu le béguin pour Pierre en sixième.
Miałam słabość do Piotrka w szóstej klasie. - „Prawić komplementy kobiecie”, „zalecać się do niej” w języku francuskim możemy wyrazić, używając zwrotu „conter fleurette à”, czyli dosłownie opowiadać kwiatuszki komuś. Motyw kwiatu był od zawsze używany przez poetów i pisarzy- Ronsarda, Musseta, Baudelaire’a, aby oddać kobiece piękno. Zdrobinienie „fleurette” od słowa kwiat (fleur) oznaczało w XVI wieku „bagatelle” (miłostkę) lub „baliverne” (niedorzeczność). Tak więc, aby uwieść wybrankę swego serca, wszystkie chwyty były dozwolone- nawet wymyślne i czasem niedorzeczne komplementy. Czyli na przykład:
Jamais il ne conte fleurette aux filles./Il ne conte jamais fleurette aux filles.
On nigdy nie prawi komplementów dziewczynom.
A teraz chciałam Ci jeszcze przypomnieć słownictwo związane z początkowym romantycznym etapem związku, a potem zwroty potrzebne do opisania trwałej relacji. Możesz w ramach ćwiczeń stworzyć z nich pełne zdania, myśląc o swojej prawdziwej lub wymarzonej drugiej połówce.
A zatem piękne początki możemy opisać, wykorzystując takie słowa lub zwroty:
se tourner autour– przyciągać się nawzajem
taper dans l’oeil– wpaść w oko
aimer– kochać
aimer bien– lubić
éprouver de l’attirance pour quelqu’un/ en pincer pour quelqu’ un – odczuwać pociąg do kogoś
flasher sur quelqu’un (pot.) – zakochać się od pierwszego wejrzenia
être fou/folle de quelqu’un/ être dingue (pot.) de quelqu’un– szaleć za kimś
plaire à quelqu’un– podobać się komuś
faire tourner la tête de quelqu’un– zawrócić komuś w głowie
draguer (pot.) quelqu’un/ séduire– podrywać/uwodzić
faire une déclaration d’amour à quelqu’un– wyznać komuś miłość
Natomiast, gdy opisujemy kolejny etap związku, możemy skorzystać z takich słówek lub zwrotów jak:
se fiancer– zaręczyć się
se marier– pobrać się
se pacser– być w rejestrowanym związku partnerskim (Pacte civil de solidarité, PACS)
faire sa vie avec quelqu’un– układać sobie z kimś życie
être en couple– być w związku
être dans une relations sérieuse– być w poważnym związku
vivre ensemble– żyć razem
emménager ensemble- zamieszkać razem
Czułe słówka po francusku…
W każdym języku są takie czułe określenia (de petits noms doux), których możemy użyć, gdy chcemy z uczuciem odnieść się do naszego partnera typu „kocie”, „żabko”, „miśku”. Czy wiesz, jakie są ulubione określenia używane przez Francuzów? Według sondażu przeprowadzonego w tym roku przez Yougov, na zlecenie producenta dobrze wszystkim znanych czekoladek marki „Mon chéri”, na grupie 175 000 osób najbardziej popularne (39%) jest określenie „mon cœur” (moje serduszko) – zwłaszcza wybierane przez kobiety (45%), na drugim miejscu (32%) znajduje się „mon amour” (moja miłości). To określenie upodobali sobie zwłaszcza młodzi Francuzi w grupie wiekowej 18-24 lata. Następne w kolejności (11%) jest „mon bébé” (moje maleństwo), potem (9%) „mon chaton” (mój kotku), a wreszcie (8%) „mon doudou” (mój pluszaczku).
W regionie paryskim największą popularnością (37%) cieszy się określenie „mon cœur”. Z kolei na północnym i południowym wschodzie Francji przoduje „mon bébé”. Na południowym zachodzie zaś preferowane jest określenie „mon amour”.
Określenia nawiązujące do nazw zwierząt są, odwrotnie niż w Polsce, zdecydowanie mniej popularne. Pierwsze miejsce z wynikiem 4% zajmuje „mon lapin” (mój króliczku), następnie (3%) „mon poussin” (mój kurczaczku/pisklaczku), a na końcu z wynikiem 1% plasują się ex-æquo „mon canard” (moja kaczuszko/kaczorku) i uwaga „mon bichon” (mój bolończyku- to nazwa rasy psa).
Zasłuchaj się we francuskich piosenkach o miłości…
Zbliżamy się pomału do końca więc na koniec obiecane piosenki, które łączy oczywiście temat miłości.
Pierwszy romantyczny utwór o miłości, której na przeszkodzie stoi wyjazd ukochanej do odległego kraju z pewnością nigdy nie straci na aktualności. Zapraszam do wysłuchania dwóch zwrotek piosenki zatytułowanej „Hélène” w wykonaniu pochodzącego z Kanady Roch Voisine. Na stronie francuskarnia.pl pod tym odcinkiem znajdziesz słowa przywoływanych tu fragmentów piosenek. [Muzyka]
Słowa:
Seul sur le sable les yeux dans l’eau
Mon rêve était trop beau
L’été qui s’achève tu partiras
A cent mille lieues de moi
Comment oublier ton sourire
Et tellement de souvenirs
Nos jeux dans les vagues près du quai
Je n’ai vu le temps passer
L’amour sur la plage désertée
Nos corps brûlés enlacés
Comment t’aimer si tu t’en vas
Dans ton pays loin là-bas babababa
Kolejnym utworem, do którego posłuchania chciałabym Cię zaprosić, jest piosenka „Je t’aime” (Kocham Cię) Laury Fabian. Jeśli brakuje Wam pomysłu, jakimi słowami można wyznać miłość, to może być to na pewno źródło inspiracji. [Muzyka]
Słowa :
Je t’aime, je t’aime
Comme un fou, comme un soldat
Comme une star de cinéma
Je t’aime, je t’aime
Comme un loup, comme un roi
Comme un homme que je ne suis pas
Tu vois, je t’aime comme ça
D’accord je t’ai confié
Tous mes sourires, tous mes secrets
Même ceux dont seul un frère
Est le gardien inavoué
Dans cette maison de pierre
Satan nous regardait danser
J’ai tant voulu la guerre
De corps qui se faisaient la paix
A tym bardzo zmysłowym i lubianym chyba przez wszystkich utworem zaśpiewanym przez Jane Birkin i Serge Gainsbourg „Je t’aime. Moi non plus”. (Kocham Cię. Ja już nie.) chciałam zakończyć ten odcinek Francuskarni. Posłuchajcie. [Muzyka]
Słowa :
Je t’aime, je t’aime
Oui je t’aime
Moi non plus
Oh mon amour
Comme la vague irrésolue
Je vais, je vais et je viens
Entre tes reins
Je vais, et je viens
Entre tes reins
Et je me retiens
Je t’aime, je t’aime
Oh oui je t’aime !
Moi non plus.
Oh mon amour
Tu es la vague, moi l’île nue
Tu vas, tu vas et tu viens
Entre mes reins
Tu vas et tu viens
Entre mes reins
Et je te rejoins
Dziękuję Ci za wysłuchanie tego odcinka do końca. Korzystając z okazji, życzę Ci szczęścia i spełnienia w miłości na co dzień, a nie tylko od święta. Tak sobie jeszcze myślę, że może niektóre z omawianych dzisiaj zwrotów uda się komuś przećwiczyć w praktyce, bo pary polsko-francuskie wcale nie należą do rzadkości. Kto wie… Na koniec mam prośbę, jeśli znasz kogoś, dla kogo ten odcinek mógłby być interesujący, podziel się nim. Z góry bardzo dziękuję!
Joyeuse Saint Valentin !
A na koniec jeszcze mały bonus : -).